Odkąd powstały wypożyczalnie internetowe, które oferują za zryczałtowaną opłatą dostęp do filmów i seriali poprzez media strumieniowe, wybór serialu lub filmu, który będzie nam się autentycznie podobał znacznie się utrudnił. Netflix i HBO GO to dwa największe serwisy rywalizujące ze sobą o uwagę widzów, ale seriale oglądać można również na vod.pl, ipla.tv czy seriale.co. Sam tylko Netflix wypuszcza ok. 40 seriali (gdzie dostępne są od razu pełne sezony!) miesięcznie, a doba ma tylko 24 godziny, więc jak zdecydować który serial warto obejrzeć?
Dlaczego podjęcie decyzji jest takie trudne?
Mając tak różnorodne i mnogie opcje do wyboru teoretycznie powinniśmy czuć się świetnie. Przy prawie nieskończonej ilości propozycji musi istnieć ta opcja idealna dla nas, prawda? Jednak prawda okazuje się bardzo zaskakująca. Otóż zgodnie z wieloletnimi badaniami przeprowadzonymi przez Barry’ego Schwartz’a, okazuje się, że zbyt duży wybór prowadzi do paraliżu decyzyjnego, ponieważ nie jesteśmy w stanie przetworzyć tak dużej ilości informacji na raz.
Po pierwsze przy wyborze serialu możesz sugerować się dopasowaniem do Twoich preferencji poprzez algorytm serwisu z którego korzystasz. Niestety nie jest to rozwiązanie idealne, ponieważ na początku nie otrzymasz żadnych propozycji – algorytm będzie musiał uzyskać kilka Twoich ocen, aby móc Ci coś zaproponować. Poza tym po czasie okaże się, że masz prawie nieskończoną ilość seriali, które pasują do Ciebie w 80% i więcej. To wcale nie ułatwia sprawy, prawda?
Ponadto możesz zobaczyć oceny i recenzje interesującego Cię serialu, ale niestety nie można im ufać w 100%, ponieważ zdarza się, że są one zmanipulowane. Poza tym jeżeli lubisz seriale trudne, które nie są jednoznaczne, to możesz natknąć się na negatywne oceny mocnych obrazów.
Zwróć uwagę, że to już kolejne dane, które musisz przetworzyć. Wybór staje się przez to jeszcze trudniejszy. Pamiętając o tym, że sam Netflix wypuszcza średnio 40 gotowych sezonów zróżnicowanych tematycznie seriali, stajesz przed koniecznością zinterpretowania olbrzymiej ilości danych. Wspomniany już wcześniej Barry Schwartz przeprowadził ciekawe badania, które dowiodły, że wraz ze wzrostem możliwości wyborów rośnie koszt podejmowania decyzji.
Po milionach lat walki o przetrwanie, kiedy dostępne opcje wyboru były nieliczne, może po prostu się okazać, że jesteśmy biologicznie nieprzygotowani do liczby decyzji, w obliczu których stawia nas współczesny świat
Barry Schwartz “Paradoks wyboru”
Na czym polega paradoks wyboru?
Każdy wybór jakiego dokonujemy łączy się z następującymi elementami:
- Żal i przewidywany żal
Polega on na tym, że w przypadku gdy dokonamy już wyboru i nie jesteśmy w pełni zadowoleni (a wykonaliśmy tytaniczną pracę przy analizie wszystkich danych) to te wszystkie alternatywne opcje stają się od razu lepsze i czujemy żal. To właśnie ta możliwość wybrania niesatysfakcjonującej opcji nas paraliżuje. - Koszt alternatywny
Decydując się na jedną rzecz, nie możemy mieć równocześnie innej. Niestety nie możesz mieć ciastka i zjeść ciastka w tym samym momencie – sprawdzone info 😉 Podejmując wybór tracimy jakąś inną opcję bezpowrotnie. O ile w przypadku seriali, nie jest to taka ogromna strata, ponieważ zawsze ten drugi możesz połknąć przy następnej okazji, to np. w przypadku decyzji ostatecznych jak np. wybór uczelni czy mieszkania, koszt alternatywny jest już mocno odczuwalny. - Eskalacja oczekiwań
Gdy przychodzisz do burgerowni i sympatyczny pan za ladą pyta Cię o 1) Wybór bułki (7 rodzajów), 2) Stopień wysmażenia mięsa (od krwistego do well done) 3) Dodatki specjalne (Kilkanaście opcji) 4) Ulubione sosy (6 do wyboru) 5) Z frytkami czy bez? W Twojej głowie pojawia się burger idealny. Jeżeli jego skomponowanie wymagało podjęcia tylu mikro decyzji, to to musi być Bentley wśród burgerów. Twoje oczekiwania rosną. Tak samo jest w przypadku seriali. Zwłaszcza jeżeli chodzi o kolejne sezony dobrych produkcji. - Samoobwinianie
Na czym polega? Skoro masz pełną wolność wyboru, to kto jest odpowiedzialny za złe decyzje? Ty. W związku z tym cała odpowiedzialność spoczywa na Tobie. I to też jest przerażające. Gdy ktoś narzuca nam jakąś decyzję z góry, to łatwiej nam pogodzić się z porażką, ponieważ odpowiedzialność za nią przypisujemy osobie z zewnątrz.
Jak podjąć trafną decyzję?
Co możesz zrobić w takiej sytuacji? Nie ma łatwej odpowiedzi na to pytanie. O ile wybór serialu nie jest decyzją z kategorii życia lub śmierci, to niestety prawdziwie ważkie życiowe wybory też są obarczone wspomnianymi wcześniej czynnikami. Postaraj się podejmować decyzje szybko i pamiętać o tym, że nasze preferencje w takich sprawach jak ulubione seriale bardzo często lubią się zmieniać. Dobra decyzja, to wybór opcji optymalnej a nie idealnej – gdy zakładasz, że wybierasz możliwie dobrze a nie najlepiej, to zmniejszasz ewentualne rozczarowanie. Ponadto nie marnotrawisz energii na podejmowanie decyzji, która i tak z dużą dozą prawdopodobieństwa będzie wiązała się z mniejszym lub większym rozczarowaniem.
Jakie psychologiczne seriale mogę Ci polecić?
Jeżeli lubisz seriale, które wywołują emocje, których bohaterowie mają skomplikowane i wielowymiarowe osobowości, a tematy na których opierają się poruszane historie są niejednoznaczne, to z przyjemnością polecę Ci kilka ciekawych produkcji 🙂
Seriale, które tutaj wymienię mają zawsze jakiś psychologiczny pierwiastek, któremu warto się przyjrzeć w trakcie pochłaniania kolejnych sezonów 🙂 Nie jest to więc taka całkowicie bezrefleksyjna rozrywka.
Psychologiczne seriale, które koniecznie musisz zobaczyć
Postanowiłam nie pisać tu klasycznych recenzji. Bez problemu znajdziesz takie na portalach, które się w nich specjalizują. Napiszę tutaj czego możesz spodziewać się jeżeli chodzi o klimat serialu, poruszaną problematykę czy smaczki psychologiczne. Przejdźmy więc do sedna 🙂
Dark
Oryginalny serial Netflixa – tam też go znajdziesz 😉 Niemcy
Gatunek: Sci-Fi, Dreszczowiec
Dlaczego warto zobaczyć Dark?
Serial zmusza do myślenia na temat względności czasu, przemijania, uniwersalnych wartości, które mają znaczenie bez względu na etap naszego życia. Każdy sezon obfituje w bardzo dużo skomplikowanych relacji rodzinnych, nieprzepracowanych traum, niszczących sekretów, których wyjawienie mogłoby wiele zmienić. To taki typ serialu, który musisz oglądać bardzo uważnie – nie polecam go do prasowania 😉 Relacje pomiędzy bohaterami są tak zawiłe, że czasem warto powstrzymać się od mrugania, aby nie przeoczyć żadnego szczegółu. Aktorzy występujący w tej produkcji są bardzo autentyczni, nie przypominają gwiazdek Instagrama. Obrazy mają bardzo ciekawą kolorystykę, są niezwykle nastrojowe. Fabuła jest wciągająca, ale gdy doznasz pierwszego zaskoczenia, to jest spora szansa, że domyślisz się pozostałych elementów układanki.
Na co warto zwrócić uwagę po kątem psychologii: na relacje między bohaterami, ich sposoby rozwiązywania problemów, podejście do koncepcji przeznaczenia. To jak sekrety rodzinne wpływają na jej funkcjonowanie.
Pachnidło
Serial na podstawie powieści Patrick’a Süskind o tym samym tytule – obejrzysz na Netflix.
Gatunek: Kryminał
Dlaczego warto zobaczyć Pachnidło?
Pachnidło ma bardzo mroczny klimat. Serial ten koncentruje się na pierwotnych instynktach i potrzebach jakie drzemią głęboko w każdym z nas. Skomplikowane i niemal w każdym przypadku niezdrowe relacje, przeplatają się z owładniającą wszystkich bohaterów potrzebą miłości. Intensywne i bardzo zróżnicowane emocje są tutaj gwarantowane: od zachwytu, poprzez wstręt aż do oburzenia i niedowierzania. Ten gejzer uczuć wybija w samym środku zagadki kryminalnej.
Na co warto zwrócić uwagę pod kątem psychologii: na definicję tego co jest normalne i akceptowalne oraz tego co nie jest, na kategorię dobra i zła, na wyobrażenie na temat miłości, na niesamowite możliwości jakie daje nam zmysł węchu i rolę zapachu w naszym życiu.
Wielkie Kłamstewka
Na podstawie powieści Liane Moriarty o tym samym tytule – zobaczysz w HBO GO
Gatunek: dramat
Dlaczego warto zobaczyć Wielkie Kłamstewka?
W serialu grają niezwykle utalentowani i uhonorowani licznymi nagrodami aktorzy – wystarczy wspomnieć Nicole Kidman, Reese Witherspoon czy Alexandra Skarsgård. Spokojne, nadmorskie miasteczku Monterey w stanie Kalifornia staje się tłem wielu mniejszych i większych dramatów, które finalnie kończy zbrodnia. Serial ten wart jest uwagi ze względu na fantastyczne role kobiece, kreowane przez Kidman oraz Witherspoon – dziewczyny bardzo mocno weszły w rolę. Podobno do tego stopnia, że Nicole po zakończeniu pierwszego sezonu czuła się fatalnie i musiała mocno odreagować sceny z ostatniego odcinka.
Pierwszy sezon był dla mnie genialny i stanowi taką psychologiczną perełkę. Drugiego jeszcze nie widziałam, ale czekam z niecierpliwością na kreację Meryl Streep. Podobno ten sezon nakręcili specjalnie dla niej 😉
Na co warto zwrócić uwagę pod kątem psychologii: relacje rodzinne, kłamstwa, które zawsze wychodzą na jaw w najgorszym możliwym momencie, nieprzepracowaną traumę. Na pierwszy plan wysuwa się przemocowy związek, pytanie o to czy dzieci rzeczywiście nie wiedzą, że rodzice mają kłopoty. Serial ten może wywołać bardzo duży dysonans u osób, które doświadczają przemocy w związku.
Jeżeli chcesz biegać tak jak dziewczyny z Monterey, to dowiedz się jak zmotywować się do biegania.
13 powodów
Na podstawie książki Jay Asher – zobaczysz na Netflix.
Gatunek: dramat
Dlaczego warto zobaczyć 13 powodów?
13 powodów to opowieść o tym, że czasami pozornie drobne sprawy mogą doprowadzić do tragedii. O tym, że możemy nie zauważyć, że ktoś nam bliski cierpi. O tym, że powinniśmy zawsze mówić naszym ukochanym o tym jak bardzo są dla nas ważni.
Serial dla nastolatków, ale też dla rodziców dorastających dzieci – świetnie pokazuje jak wiele można przeoczyć gdy za bardzo koncentruje się na “sprawach dorosłych”.
Na co warto zwrócić uwagę pod kątem psychologii: na zjawisko bullyingu w szkołach, na świadomą zgodę na seks i jak jest ona rozumiana w ramach związku. Istotne są również podwójne standardy względem seksualności chłopców i dziewcząt.
Sex Education
Serial oryginalny Netflix’a, więc tam go też zobaczysz 🙂 Anglia
Gatunek: Dramat, komedia
Dlaczego warto zobaczyć Sex Education?
Z pozoru to kolejny serial na wzór amerykańskich produkcji gdzie głównym zmartwieniem nastolatków jest inicjacja seksualna. Jednak Sex Education nie spłyca seksu jedynie do samego fizycznego aktu, a rozbiera go na czynniki pierwsze. W rezultacie otrzymujemy całkiem wnikliwą analizuję skomplikowanych układów uczuciowych zarówno pomiędzy nastoletnimi bohaterami jak i ich rodzicami.
Na co zwrócić uwagę pod kątem psychologii: nie wystarczy teoria, liczy się też praktyka. Seks to znacznie więcej niż fizyczny akt, cała gama emocji wpływa na jego jakość. Warto rozmawiać o seksie, bo to ważny element każdego związku.
Black Mirror
Serial oryginalny Netflix’a – tam go też zobaczysz
Gatunek: Dramat, Thriller, Sci-Fi
Dlaczego warto zobaczyć Black Mirror?
Każdy odcinek opowiada kompletnie inną niczym nie powiązaną historię. Bohaterowie uwikłani są w różnorodne relacje, które za każdym razem moderuje technologia – istniejącą współcześnie lub kompletnie abstrakcyjna. Prawie każdy odcinek jest bardzo kontrowersyjny i zmusza do myślenia lub oburza. Sporadycznie zdarza się, że odcinek jest tylko taką piękną wydmuszką, która poza ciekawym konceptem i intrygującymi zdjęciami nic więcej nie wnosi – ale tak też się niestety zdarza 😉
Na co warto zwrócić uwagę pod kątem psychologii: na rolę technologii w naszym życiu. Fajnym smaczkiem jest też pełnometrażowy film Czarne lustro: Bandersnatch, który pozwala decydować o losach głównego bohatera i w rezultacie osiągać różne alternatywne zakończenia jego historii.
Dom z papieru
Serial oryginalny Netflix’a – Hiszpania
Gatunek: Thriller, Akcja
Dlaczego warto zobaczyć Dom z papieru?
To takie klasyczne kino akcji ale z bardzo wyraźnie zarysowanymi sylwetkami głównych bohaterów. Serial warto zobaczyć zwłaszcza dla czarującego i niebezpiecznego Berlina oraz nieprzewidywalnej señority Tokio. Osobowości głównych postaci stanowią prawdziwą wybuchową mieszankę, która gwarantuje kłopoty.
Na co warto zwrócić uwagę pod kątem psychologii: na syndrom Sztokholmski, na pojęcie dobra i zła. Ciekawe są również rozważania na temat szczęśliwego związku. Zwróć również uwagę na to jak temperament głównych bohaterów determinuje ich zachowanie.
Czarnobyl
Produkcja HBO – zobaczysz online na HBO GO
Gatunek: Dramat
Dlaczego warto zobaczyć Czarnobyl?
Ta historia Cię nie zaskoczy. Wszyscy znamy jej finał. Jednak nie o wszystkich szczegółach wiedzieliśmy albo mieliśmy świadomość ich konsekwencji. Serial HBO dba o bardzo dużą zgodność z faktami historycznymi. Gdy się go ogląda to można odnieść wrażenie oglądania fabularyzowanego dokumentu. Aktorzy świetnie wczuli się w swoje role, tworząc wielowymiarowe postaci, które są bardzo autentyczne. Jeżeli zagłębisz się w recenzje to trafisz na powtarzające się opinie użytkowników opisujące uczucie niepokoju jakie serial pozostawia. Oglądanie tuż przed zaśnięciem nie jest wskazane 😉
Na co warto zwrócić uwagę pod kątem psychologii: zachowanie bohaterów w dramatycznej sytuacji. Jak wyglądało życie w ustroju totalitarnym – super ciekawa sprawa dla osób, które urodziły się już w zupełnie innym świecie. Ile warte jest życie.
A jakie są Twoje ulubione seriale?
Oczywiście chętnie poznam Twoje ulubione seriale z krótkim uzasadnieniem dlaczego warto je zobaczyć 🙂 Zostaw mi swoje rekomendacje w komentarzu – chętnie się z nimi zapoznam 🙂
18 komentarzy
xkarciiax by Karolina Goebel
27 lipca 2019 at 11 h 23 minZ twojej listy obejrzałam “13 powodów” i osobiście podobał mi się tylko pierwszy sezon, jakoś drugi nie był w stanie mnie przekonać. Kolejny serial jaki obejrzałam to “sex education” i uważam, że to bardzo dobrze zrobiony serial i mam nadzieję, że kolejny sezon będzie tak samo dobry jak pierwszy i ostatni serial to “dom z papieru” ten serial miał u mnie trzy próby i dopiero przy trzeciej mi się spodobał i to nie tylko z powodu mojej miłości do hiszpańskiego. Bardziej niż pierwszy sezon podobał mi się drugi i postać policjantki Alicii, która przez większość jest znienawidzona,ale jak dla mnie ta postać jest bardzo dobrze stworzona 😉
Dominika Wrońska
31 lipca 2019 at 11 h 30 minJeżeli chodzi o “13 powodów” to osobiście byłam bardzo zaskoczona, że zdecydowali się na drugi sezon, bo dla mnie ta historia była już domknięta. Dlatego drugi sezon jest kompletnie inny w odbiorze i też nie od razu u mnie “zaskoczył”.
Na “Sex education” też czekam z dużą dozą ciekawości – zobaczymy jak rozegrają dalsze losy bohaterów 🙂
A “Dom z papieru” w drugim sezonie zaskoczył mnie rozmachem, ale niestety poza Alicią, nowe postacie są trochę blade 😉
Joanna
27 lipca 2019 at 11 h 36 minPomimo mody na seriale, ja jakoś nie mogę się do nich przekonać. Ale przyznam szczerze, że “Wielkie Kłamstewka ” naprawdę mnie zainteresowały, lubię taką tematykę, a i obsada genialna.
Dominika Wrońska
31 lipca 2019 at 11 h 33 minRozumiem 🙂 dla mnie seriale są dobrym rozwiązaniem, ponieważ mogę “wyłączyć się” na godzinę w której ktoś był w stanie zmieścić spójną historię. Filmy są teraz tak długie, że często nie udaje mi się dotrwać do końca 😉 “Wielkie kłamstewka” polecam zobaczyć – jestem w trakcie drugiego sezonu i zachwycam się fenomenalną Meryl Streep 🙂
Marta | Projekt Spokój
27 lipca 2019 at 17 h 26 minWitaj, Dominiko!
Z tym paraliżem decyzyjnym to prawda, czasem przeglądam tak długo, że w końcu rezygnuję i nie oglądam nic 🙂
Z zaproponowanych przez Ciebie seriali, wybrałabym “Wielkie kłamstewka” (na początek z uwagi na obsadę :). Natomiast moje ulubione seriale to “Kochane kłopoty” (lekkie i przyjemne kobiece kino) i “Panna Marple” (na podstawie kryminałów Agathy Christie) 🙂
Dominika Wrońska
31 lipca 2019 at 11 h 33 minCześć Marta!
Dziękuję za polecone pozycje – z przyjemnością się z nimi zapoznam 🙂
Simona
27 lipca 2019 at 22 h 35 minCieszę się, że na Ciebie trafiłam, a konkretne na ten blog. Studiuję psychologię i seriale czy filmy psychologiczne to mój konik! Tak samo z resztą książki. Zgodzę się z Tobą w 100%. Większość z seriali przez Ciebie wymienionych już dawno obejrzałam i sama je polecam. Zostały na mojej liście jeszcze dwa: “Czarnobyl” i “Dom z papieru”.
Dominika Wrońska
31 lipca 2019 at 11 h 37 minHej, cieszę się, że tu jesteś 🙂 A widziałaś może “Atypowy” i “In treatment” (“Terapia”, ale nie ta wersja polska, tylko oryginał)? A Ty co mogłabyś polecić? 🙂
Karolina
31 lipca 2019 at 14 h 57 minwielka kłamstewka i Czarnobyl oglądałam, co do reszty muszę się nastroić 😉
Dominika Wrońska
1 sierpnia 2019 at 12 h 35 minJasne, nic na siłę, to ma sprawiać przyjemność 😉 a Ty co możesz polecić?
Maria
31 lipca 2019 at 16 h 12 minZ wymienionych seriali widziałam “Dark” pewnie obejrzę drugi sezon, bo serial bardzo mi się podobał. Kolejny to “dom z papieru”, 3 sezon jest mocno naciągany, przemycają dydaktyczne lekcje w które trudno uwierzyć, skoro bez skrupułów zniewalają zakładników.
Moim ostatnim odkryciem był “Shitsel” ciekawy serial rozgrywający się w Jerozolimie w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Angielskie seriale kryminalne nigdy nie zawodzą:)
Dominika Wrońska
1 sierpnia 2019 at 12 h 39 minDom z papieru właśnie kończę i niestety mam podobne odczucia… szkoda, bo było całkiem nieźle.
Dzięki za polecenie – “Shitsel” brzmi bardzo interesująco 🙂 a który z angielskich możesz polecić? Słyszałam, o nich dużo dobrego 🙂
Monika G
31 lipca 2019 at 17 h 19 minNie wiedzialam ze jest Pachnidlo na Netflixie. Bede szukala w takim razie.
Black Mirror rewelacyjny.
Co innego moge polecic?
OSMOSIS – wywoluje podobne przemyslenia co Black Mirror tylko w Osmosis jest widoczny kontrast miedzy rozwojem techniki i jej wpływem na emocje, uczucia (w tym wypadku chodzi o implant, ktory pozwala bratnim duszon sie odkryc i komunikowac nawet jesli jeszcze sie nie poznali) a ludzmi, ktorzy boja sie takiej ingerencji w sfery milosci. Mozna oglądac jak poszczegolne pary radza sobie z tym uczzuciem i problemami. Jest tam wiele rodzaji milosci i wiele oblicz oddania. Polecam z ręką na sercu. Jestem cielawa twojej opinii o tym serialu.
Dominika Wrońska
1 sierpnia 2019 at 12 h 43 minHej Monika, dzięki za polecenie 🙂 Miałam już jedną przymiarkę do Osmosis i temat bardzo mnie zainteresował. Motyw z utratą kontroli i zawierzenie technologii w sferze miłości wydał mi się bardzo intrygujący, ale zabrakło mi pogłębienia postaci, więc poddałam się po dwóch odcinkach. Myślę, że zrobię drugie podejście, bo z tego co piszesz wnioskuję, że temat rozwija się w kolejnych odcinkach – chciałabym zobaczyć jak poszczególne pary radzą sobie w tej sytuacji. Dziękuję za Twój komentarz 🙂
Goga
5 sierpnia 2019 at 9 h 40 minZ powyższych nie oglądałam żadnego poza Czarnobylem, który mnie i męża wciągnął na całego 🙂
Mamy co nadrabiać 🙂 Bardzo fajnie to opisałaś, podoba mi się to, że każdy serial omówiłaś pod względem psychologicznym! 🙂
Dominika Wrońska
8 sierpnia 2019 at 15 h 22 minCieszę się, że wpis Ci się podobał 🙂 Chciałam, żeby to było coś trochę innego niż standardowa recenzja. A Ty co mogłabyś polecić?
Kasia
17 kwietnia 2020 at 18 h 13 minPolecam Outlander – trochę magii, trochę romansu i historii
W czym pomoże Ci psychologia poznawcza? - Psycholog Wrońska
17 stycznia 2023 at 14 h 52 min[…] lubisz seriale psychologiczne to w finałowym odcinku 3 sezonu Domu z papieru fajnie pokazują jak wykorzystane zostaje […]